Utopia de regenwaterriool vrij stad!

In het kader van het project Risk and Opportunity Based AssetManagement for Critical Infrastructures (ROBAMCI) is voor de gemeente Almere de case “Utopia: de regenwaterriool vrije stad!?” uitgevoerd. Dit is een verkennend onderzoek naar de mogelijkheden en risico’s van de toepassing van een regenwaterrioolvrij-concept voor de afvoer van hemelwater in de Muziekwijk in Almere.

Twee cases van regenwaterrioolvrij-concepten zijn met elkaar vergeleken:

1. Case Particulier & Openbaar (P&O): In deze case zijn zowel maatregelen op particulier terrein als in openbaargebied toegepast om het hemelwater te verwerken.

2. Case Openbaar (O): in deze case zijn alleen maatregelen in het openbare gebied toegepast om het hemelwater te verwerken.

Uit het onderzoek is gebleken dat het mogelijk is om voor een relatief vlak gebied als de Muziekwijk een regenwaterrioolvrij-systeem te ontwerpen dat veel robuuster is dan het huidige gescheiden stelsel. De kosten voor zo’n stelsel zijn circa 3x zo hoog als voor een gescheiden stelsel. De verwachte vermeden schade is kleiner dan de extra benodigde investeringen.

Voor de cases zijn op basis van expert judgement een aantal aannames gedaan over de veroudering van de systemen. Deze aannames kunnen grote invloed hebben op de uitkomsten van dit verkennende onderzoek.

Op basis van de aannames voor het falen van het systeem in de loop van de tijd blijkt dat een systeem waarbij al het water in openbaar gebied wordt verwerkt robuuster is dan een systeem waarbij particulieren een deel van de neerslag moeten verwerken op eigen terrein. Dit komt met name door de aanname dat de gemeente een betere beheerder is dan de “gemiddelde” burger. De tweede aanname die hieraan bijdraagt is, dat een particulier zich minder bewust is van de functie van bepaalde voorzieningen en dat daardoor voorzieningen op particulier terrein kunnen worden verwijderd.

Bij een regenwaterrioolvrij-systeem wordt de weg gebruikt voor de tijdelijke berging van neerslag. Gedurende enkele uren worden enkele centimeters water op straat geborgen. Bij de case “Openbaar” is 50 jaar na aanleg, de waterdiepte op circa een kwart van de locaties < 0,05 m en op enkele locaties na <0,1 m. Bij de case “Particulier & Openbaar) is de waterdiepte op circa 10% van de locaties < 0,05 m en op 5% locaties >0,1 m. De duur van water op straat is bij de case “Openbaar” 50 jaar na aanleg vrijwel overal minder dan 8 uur, terwijl bij de case “P&O” op een derde van de locaties de duur langer is dan 8 uur.